Ervaringsdeskundige is een containerbegrip. Wát iemand bedoeld als het gaat over ‘ervaringsdeskundigen’ varieert per situatie, en per persoon.
We kennen allemaal het gevoel dat je het makkelijkste contact hebt met mensen die op je lijken.
Als ouder praat je makkelijker over je kinderen met andere ouders, als topsporter hoef je minder uit te leggen bij andere topsporters. Ervaringsdeskundigen onder elkaar. Maar een ervaringsdeskundige is veel meer dan dat.
- Een ervaringsdeskundige is iemand iets zelf heeft meegemaakt.
- Een ervaringsdeskundige is iemand die jou begrijpt omdat hij of zij hetzelfde heeft meegemaakt en heeft geleerd dit deskundig in te zetten.
- Een ervaringsdeskundige is een adviseur of belangenbehartiger met praktijkkennis
- Ervaringsdeskundige is de naam van een beroep.
- Een ervaringsdeskundige is iemand die de opleiding tot ervaringsdeskundige heeft afgerond.
Werkdefinitie
Binnen het project ‘waardering ervaringsdeskundigen’ is een werkdefinitie opgesteld.
Een ervaringsdeskundige is iemand die door eigen ervaringen ergens deskundig in is geworden.
Voor (vrijwilligers)werk als ervaringsdeskundige is extra ontwikkeling nodig. Een geschoold ervaringsdeskundige kan persoonlijke ervaringen verbinden aan die van anderen, en deze collectieve ervaringskennis inzetten met de voor het werk benodigde vaardigheden.
Bij het beschrijven van de waarde van ervaringsdeskundigen vinden wij het belangrijk dat niemand buitengesloten wordt. Iedereen die zichzelf ervaringsdeskundig vindt, ís dat ook. We kunnen niet bepalen wat de waarde van die ervaringsdeskundigheid is, dat is een persoonlijk gegeven. We gaan wél bepalen wat de waarde is als die ervaringsdeskundigheid in een bepaald beroep of functie wordt ingebracht.
De werkdefinitie is breed opgesteld, zodat zoveel mogelijk ervaringsdeskundigen zich er in herkennen. Hij sluit aan bij wat ‘de gemiddelde Nederlander’ denkt dat een ervaringsdeskundige is, en biedt ruimte aan verder ontwikkelde ervaringsdeskundigen. Maar er zijn ook heel andere definities en visies in omloop.
Spreektaal
Er is veel gepubliceerd over ervaringsdeskundigen. In grote lijnen zijn er daarbij twee benaderingen. Het eerste is de uitleg in het woordenboek en ‘gewoon Nederlands’. Dit gaat uit van ‘deskundig door ervaring. De tweede benadering wordt gebruikt in rapporten over en scholingen voor ervaringsdeskundigen, en noemt de aanvullende kennis en vaardigheden die ervaringsdeskundigen opdoen.
Het gebruikelijke woord ervaringsdeskundige is altijd gekoppeld aan datgene waar je ervaringsdeskundig in bent. Dat kan van alles zijn, niet alleen ervaringen met ziekte of beperking. Het gaat om de dingen die je alleen kan weten doordat je er ervaring mee hebt. De dingen die je pas begrijpt als je het hebt meegemaakt. In de media worden mensen die over hun ervaringen vertellen daarom vaak als ervaringsdeskundige aangekondigd.
Woordenboek
Van Dale
“Iemand die geldt als expert op een bepaald terrein door wat hij heeft meegemaakt.”
Online woordenboek en Wikipedia
“Iemand die door ervaring deskundig is geworden op een bepaald terrein, die iets weet doordat hij het heeft meegemaakt.”
Definities
In de vele onderzoeken naar het werk van ervaringsdeskundigen, zijn andere definities opgenomen. De meeste definities gaan meer uit van de ontwikkeling die mensen doormaken als ze hun ervaringsdeskundigheid inzetten.